Timumachtikan 02

2 Ken mutukay?

Ken mutukay?
Nutukay Carlos.
Wan taja?
Naja nutukay Luisa.
Wan ini ne tamachtiani.
Yaja itukay Fernando.

Vocabulario:

inieste, esta, esto
itukaysu nombre, se llama
mutukaytu nombre, te llamas
najayo
nutukaymi nombre, me llamo
neel, la
tamachtianiprofesor
-tukaynombre
yajaél, ella

Pronombres

Pronombres personales singulares

Son tres:

najayo (primera persona)
taja (segunda persona)
yajaél, ella (tercera persona)

p.ej.
Naja nutukay Luisa. Yo me llamo Luisa.
Wan taja? ¿Y tú?

Un demostrativo

Ini significa este, esta o esto.

p.ej.
Ini ne tamachtiani. Este es el profesor o Esta es la profesora.

  • No hay distinciones de género en náhuat.
  • Como más tarde se verá, puede ser pronombre y determinante.

Me llamo...

Para decir (Yo) me llamo…, (Tú) te llamas…, (Él/Ella) se llama… en náhuat se dice realmente (Yo) mi nombre [es]…, (Tú) tu nombre [es]…, (Él/Ella) su nombre [es]…. Pero como no se traduce es, en realidad para decir (Yo) me llamo Carlos sólo se dice Mi-nombre Carlos (o: Yo mi-nombre Carlos).

Veamos ahora cómo se dice en náhuat mi nombre, tu nombre, su nombre:

nutukaymi nombre
mutukaytu nombre
itukaysu nombre

  • Nombre se dice -tukay, pero siempre (!) va con un prefijo posesivo que significa mi, tu, su, nuestro….
  • Los prefijos para mi, tu, su (de él/ella) son nu-, mu-, i-.

Aprende bien:

(Naja) nutukay Carlos. (Yo) me llamo ….
(Taja) mutukay Carlos. (Tú) te llamas ….
(Yaja) itukay Carlos. (Él/Ella) se llama ….

© 2008 Alan R. King
© 2008 IRIN - Te Miki Tay Tupal

Seguir con la próxima lección
Indice de lecciones

Unless otherwise stated, the content of this page is licensed under Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License